Tag archieven: Neanderthaler

Neanderthaler-virus nog springlevend

Door omstandigheden was het al weer twee maand geleden dat we op zoektocht gingen naar Neanderthaler-gereedschap. Ondanks de teleurstellende resultaten van onze vorige zoektocht en ondanks de rondwarende virussen, was bij tien man het Neanderthaler-virus te sterk om af te zien van deelname aan een survey op onze favoriete akker te Peest. Op advies van de instanties ging de begroeting deze keer met een elleboogje. Het zoekweer was ideaal, met een gebroken zonnetje en prettige temperatuur; alleen de wind was vrij stevig. De boer had gras op het land uitgestrooid waardoor de zichtbaarheid niet overal even goed, of ronduit slecht was. Gelukkig was concentratie B aan deze actie ontsnapt.

Nog voordat de zoektocht eigenlijk begonnen was raapte Gijsbert een Mesolithische kling op het pad naar de akker op. Dat was toch wel opmerkelijk; bij de bouw van de gebouwen voor Staatsbosbeheer was helemaal niets gevonden. Zo begon de dag goed.

De route naar B, over C, was bedekt met gras. Dit leverde dan ook niets op. Maar bij B was het gelijk raak met een kernfragment. De westrand van de akker leverde aanvankelijk niets op. Pas op de terugweg, en dan helemaal aan het eind raapte Giel een prachtige afslag op, precies in de hotspot van concentratie B.

De forse afslag van Giel, midden uit concentratie B.

Hierna tot de lunch zochten we de oostelijke helft van de akker ter hoogte van concentratie B af.

Voor de lunch lag ons ter beschikking een comfortabele eiken stam.

Na de lunch zochten we de westelijke helft van B af. Hier hadden nog aardig wat successen met een kernfragment, en afslagen.

Opmerkelijk was de vondst van een Jong Paleolithische kling wat hoger op de akker, net binnen het bereik van ons survey-gebied van concentratie B. Deze was gemaakt van prachtige licht doorschijnende vuursteen. De kling was solitair. Het roept de vraag op of er meer uit deze periode op de akker ligt van een kampement.

De Jong Paleolithische kling gevonden door Gijsbert

Na zo lange tijd konden we het natuurlijk niet laten om even in het vuistbijlen vak te kijken (concentratie A). Hier raapte Marcel al snel een distaal fragment van een afslag op. Maar daar bleef het ook bij.

Het registreren en inmeten van het afslagfragment in het vuistbijlen vak.

Met een vondsttotaal van 2 kernfragmenten, 4 afslagen en als bonus een prachtige Jong Paleolithische kling was het weer een succesvolle dag.

boekpresentatie in de statenzaal van het drents museum

Vrijdag 4 oktober 2019 is het boek ‘De Neanderthaler in Noord-Nederland. Leven aan de rand van de oerwereld’ gepresenteerd tijdens een voor dat doel belegde bijeenkomst in de oude Statenzaal van het Drents Museum. De zaal was nagenoeg gevuld. Het is niet overdreven om te stellen dat deze dag voor iedereen die op wat voor manier dan ook betrokken is bij het project, de kroon was op jaren lang ploeteren voor de zaak van de Neanderthalers, niet in de laatste plaats voor de auteurs Marcel Niekus en Evert van Ginkel, en fotograaf/vormgever Frans de Vries.

Een goed gevulde Statenzaal van het Drents Museum voor de presentatie van het boek.

Alexander Verpoorte (Universiteit van Leiden) gaf een kort resumé van de stand van onderzoek naar de Neanderthaler om de aanwezigen over dit onderwerp bij te praten.

Hierna kreeg Harry Tupan, directeur van het Drents Museum, het woord. Hij benadrukte dat de Drentse roots en de archeologie een belangrijke pijler zijn voor het museum, naast een internationale ambitie met bijzondere tentoonstellingen over archeologie uit alle delen van de wereld. Hij zegde toe dat de vondsten uit Peest een prominente plaats zullen krijgen in een nieuwe opstelling die over twee jaar gerealiseerd zal worden.

De historie van het Neanderthaler-onderzoek in Drenthe, en Peest in het bijzonder, werd belicht door Marcel Niekus.

Gedeputeerde Cees Bijl benadrukte het belang van de geschiedenis voor de provincie Drenthe. Het verhaal van Peest past naadloos in het profiel van Drenthe als OERprovincie. De provincie verbindt zich daarom graag aan dit project. Het was aan hem om het eerste exemplaar uit te reiken aan misschien wel de meest doorgewinterde zoeker: Henk Paas. De laatste benadrukte dat we het met zijn allen doen en we doen het voor de Neanderthalers (althans de reconstructie van hun leefwijze).

Uitreiking van het eerste exemplaar van het boek door gedeputeerde Cees Bijl aan Henk Paas. Geheel links fotograaf en vormgever Frans de Vries, geflankeerd door auteur Evert van Ginkel, geheel rechts Marcel Niekus. (foto Hans Dekker)

Het boek heeft een lovende recensie (met 5 sterren) gekregen in het Dagblad van het Noorden: “een boek dat leest als een spannende
avonturenroman”
. En: “Geïllustreerd met prachtige tekeningen van Ulco Glimmerveen schetsen de auteurs het leven van een groepje
neanderthalers tijdens een winterdag aan de beek (geïnspireerd door de vondst van een jachtkamp op de vindplaats Peest A) en een voorjaarsdag op de rug van het beekdal.
” De sublieme foto’s van de werktuigen door Frans de Vries (Toonbeeld) maken van elk artefact een kunstwerk, waarop elk detail zichtbaar is.

Ook de mededeling van Harry Tupan dat de vondsten van Peest een prominente plaats zullen krijgen in het museum is niet onopgemerkt gebleven.

Stichting Stone dankt alle personen en organisaties die hebben bijgedragen aan de realisatie van dit project en die het mogelijk hebben gemaakt dit werk te tot stand te laten komen. Dit zal iedereen hernieuwde energie geven verder de diepte in te gaan op zoek naar sporen van Neanderthalers!

Klik klak klingkern!

Het zoekseizoen loopt alweer ten einde. De boeren zijn gestart met bemesten en het zaaien zal spoedig volgen. In totaal zouden we met acht man sterk het veld gaan belopen. De condities waren ideaal: de grond was goed afgespoeld en enigszins opgedroogd na de overvloedige regenval. En het was half bewolkt.

We starten bij concentratie C, natuurlijk in de hoop nog wat stukken toe te voegen aan de collectie. Maar zoals het gaat, aan je verwachtingen wordt niet voldaan. Het zoeken leverde hier niets op. Geen resultaat is ook een resultaat.

Zoeken op concentratie C
Zoeken op concentratie C is deze keer zonder resultaat gebleven.

Op naar concentratie B. We hadden hier natuurlijk al intensief gezocht en niets vinden, zou betekenen dat we eerder ons werk goed gedaan hadden. Maar het zit in de mens om toch te hopen op een vondst.

Zoals gebruikelijk begonnen we onderaan het veld bij de wending. Dat leverde geen resultaat op. Ook de flank van de akker bleef vondstloos. Pas toen we versterking kregen van ‘onze’ fotograaf Frans de Vries (Toonbeeld) keerden onze kansen: hij raapte en passant een kerntje op.

Voor het beste resultaat moet je als fotograaf soms een bijzondere positie innemen.
Voor het beste resultaat moet je als fotograaf soms een bijzondere positie innemen.

Bijna gelijktijdig pakte Henk een moeilijke cortex-afslag op. Nog een afslag volgde. De vondst van de dag was toch wel een klingkern door Marcel, de eerste van de vindplaats.

De klingkern van Marcel.
De klingkern van Marcel.

Al met al toch weer een mooi resultaat.