Categoriearchief: Vondsten

Bijzondere vondsten uit de Steentijd in Noord Nederland

Neanderthaler-virus nog springlevend

Door omstandigheden was het al weer twee maand geleden dat we op zoektocht gingen naar Neanderthaler-gereedschap. Ondanks de teleurstellende resultaten van onze vorige zoektocht en ondanks de rondwarende virussen, was bij tien man het Neanderthaler-virus te sterk om af te zien van deelname aan een survey op onze favoriete akker te Peest. Op advies van de instanties ging de begroeting deze keer met een elleboogje. Het zoekweer was ideaal, met een gebroken zonnetje en prettige temperatuur; alleen de wind was vrij stevig. De boer had gras op het land uitgestrooid waardoor de zichtbaarheid niet overal even goed, of ronduit slecht was. Gelukkig was concentratie B aan deze actie ontsnapt.

Nog voordat de zoektocht eigenlijk begonnen was raapte Gijsbert een Mesolithische kling op het pad naar de akker op. Dat was toch wel opmerkelijk; bij de bouw van de gebouwen voor Staatsbosbeheer was helemaal niets gevonden. Zo begon de dag goed.

De route naar B, over C, was bedekt met gras. Dit leverde dan ook niets op. Maar bij B was het gelijk raak met een kernfragment. De westrand van de akker leverde aanvankelijk niets op. Pas op de terugweg, en dan helemaal aan het eind raapte Giel een prachtige afslag op, precies in de hotspot van concentratie B.

De forse afslag van Giel, midden uit concentratie B.

Hierna tot de lunch zochten we de oostelijke helft van de akker ter hoogte van concentratie B af.

Voor de lunch lag ons ter beschikking een comfortabele eiken stam.

Na de lunch zochten we de westelijke helft van B af. Hier hadden nog aardig wat successen met een kernfragment, en afslagen.

Opmerkelijk was de vondst van een Jong Paleolithische kling wat hoger op de akker, net binnen het bereik van ons survey-gebied van concentratie B. Deze was gemaakt van prachtige licht doorschijnende vuursteen. De kling was solitair. Het roept de vraag op of er meer uit deze periode op de akker ligt van een kampement.

De Jong Paleolithische kling gevonden door Gijsbert

Na zo lange tijd konden we het natuurlijk niet laten om even in het vuistbijlen vak te kijken (concentratie A). Hier raapte Marcel al snel een distaal fragment van een afslag op. Maar daar bleef het ook bij.

Het registreren en inmeten van het afslagfragment in het vuistbijlen vak.

Met een vondsttotaal van 2 kernfragmenten, 4 afslagen en als bonus een prachtige Jong Paleolithische kling was het weer een succesvolle dag.

Foute afslag?

De storm van een week eerder was gaan liggen en weer opgestaan. Toch gingen we weer het veld in bij Peest. Marcel moest een lezing geven voor Staatsbosbeheer en dat kon mooi gecombineerd worden met een zoektocht. We waren met 9 man sterk, die de stormachtige wind, de hagel en de regen wilden trotseren. Door de vele regen stonden er behoorlijk wat plassen op de akker.

Het zoeken op de natte akkers in stormachtige wind met hagel en regen bleef toch niet zonder resultaat.

Deze keer stond concentratie A, het vuistbijlvak, en die zijde van de akker op het programma. Er was al geruime tijd geen vondst meer uit die zijde gekomen. Een controlezoektocht was op zijn plaats.

Al vrij snel na ons vertrek raapte Marcel een eerste afslag op. Dat was dan ook de oogst voor de ochtend. Hij moest eerst van het veld af voordat er weer gescoord kon worden. De eerstvolgende treffer kwam van Johan; een enorme afslag van zeer grofkorrelige vuursteen. Hierdoor waren details slecht te zien; desalniettemin is het stuk herkend in ingemeten.

Johan met zijn enorme afslag.

Hierna was het de beurt aan Giel. Hij vond een afslag de extreem scheef was, waardoor twijfel was gerezen of het er wel een was. Was het wel een goede? Of was het een foute?

De extreem scheve afslag van Giel.

Als we kijken naar de ‘kern’ / ‘halffabricaat van een vuistbijl’, eerder opgeraapt door Giel, dan zien we precies waar een dergelijke scheve afslag vandaan kan komen.

De kern of halffabricaat van een vuistbijl toon waar zeer scheve afslagen vandaan komen: in dit geval een negatief ervan die midden boven begint en schuin naar rechts onder loopt.

Het feest was nog niet voorbij: want Johan raapte nog een fragment van een afslag op. En Pierre mocht zich de gelukkige vinder noemen van een mogelijk kernfragment. Troostprijzen waren er ook: namelijk nogal wat mesolithisch materiaal.

De vrijwilligers van Staatsbosbeheer hadden op de vrijwilligersdag onder andere een lezing van Marcel Niekus, die hun daarna mee het veld in nam.

Tijdens de zoektocht kregen we bezoek van de vrijwilligers van Staatsbosbeheer.

Na afloop mochten we aanschuiven bij de borrel van Staatbosbeheer

Storm oogsten

Vol goede moed gingen we met een selecte groep afgelopen zondag het veld in. Er was flink wat regen gevallen. Zeijen West was vorig jaar een grote tegenvaller, maar zoveel regen, moest er toch wel wat op te rapen zijn, zeker met zoveel ervaren mensen. We droomden van bladspitsen die door de lucht dwarrelden, tussen de andere blaadjes…

Goed ingepakt om windkracht 7 met regen te weerstaan.

Het mocht echter niet zo zijn. De wind was zo hard dat we zelf bijna ons evenwicht verloren. Wel veel stenen, maar geen artefacten.

Na afloop schoot de landeigenaar ons aan. Of we toestemming hadden van de eigenaar? Een praatje met hem klaarde dan tenminste die lucht, met het verzoek bij een volgende zoektocht even te bellen.

Om deze teleurstelling te verwerken, togen we ’s middags naar Peest. Hier konden we haast niet teleurgesteld worden.

Giel verraste ons met een enorme kern (of is het een halffabricaat van een vuistbijl?), die hij had opgeraapt toen hij met Henk achter de rooimachine aanliep, een maand eerder. Het materiaal van de kern is zeer grofkorrelig; hierdoor was er bij hem twijfel gerezen of het een artefact was.

Giel toont een enorme kern (of halffabricaat van een vuistbijl?), die hij eerder opraapte achter de rooimachine.

Na deze opsteker, gingen we het veld in, direct naar concentratie B. Het weer was inmiddels wat beter, en de zichtbaarheid behoorlijk goed, al lag er nog wat bladeren en aardappelloof. En natuurlijk grote plassen.

Het geluk lachte ons niet toe. Pas laat in de middag werd eerst door Marcel en daarna door Gijsbert een afslagje gevonden; beide waren nog gefragmenteerd ook.

Terug bij de auto’s troffen we boer Johan. We wisselden over en weer nieuwtjes uit. En we hielpen hem met het afdekken van de berg aardappels; het doek was eraf gewaaid.

De les van de dag was toch wel dat je storm kunt oogsten zonder wind te zaaien.