Tag archieven: Vuistbijl

Nieuws, Vondsten

Een ABC-tje

Afgelopen zondag wilden we de zuidkant van de akker van de vindplaats Peest weer eens aflopen, inclusief het vuistbijlen vak A. Het was alweer lang geleden dat we serieus aan die kant van de akker hadden gezocht. We waren met tien man sterk, allen ervaren zoekers. Het beloofde een mooi dag te worden. De grond was erg goed afgeregend en de zichtbaarheid wel haast optimaal, op wat plukken omgewerkt gras na. De weergoden hadden in de ochtend nog een flinke bui voor ons bedacht, maar daar lieten we ons niet door weerhouden.

De weergoden sloegen ons met striemende regen in de ochtend
In de ochtend sloegen de weergoden ons met striemende regen. We lieten ons hierdoor niet tegenhouden.

In het verleden hadden we langs de zuidzijde een redelijke hoeveelheid artefacten opgeraapt. Maar al een aantal jaar leverde die kant van de akker niets meer op. Zo ook nu niet. Toch voelde het goed om er weer eens te kijken. Pas tegen het middaguur, toen een aantal aangaven andere verplichtingen te hebben, leek het tij te keren met de vondst van een enorme afslag door Bernard nabij het vuistbijlvak, waarvan na bestudering echter niet zeker is of het geen geofact is.

Berhard met een afslag-achtige vuursteen.
Bernhard met een afslag-achtige vuursteen.

De groep was wat uitgedund toen we aan vak A begonnen. Al direct raapte marcel een bewerkte steen op, dat mogelijk een fragment van een vuistbijl is. In het verlengde van het vak raapte Gijsbert eerst een klein fragment op en later een klassieke, nogal forse afslag op.

Gijsbert toont zijn klassieke, forse afslag.
Gijsbert toont zijn klassieke, forse afslag.

Niet iedereen die A zegt, zegt ook B. De groep dunde zich steeds verder uit. De rest verpoosde zich op het bankje ter herinnering aan Dick Brinkhuizen. Hierna wilden we langs de westkant van de akker richting concentratie B lopen. De akker was hier dermate drassig dat we het hoger op moesten zoeken. Maar het werd wel duidelijk dat hier maar weinig steen lag.

Uitrusten op (en voor) het bankje ter herinnering aan Dick Brinkhuizen.
Uitrusten op (en voor) het bankje ter herinnering aan Dick Brinkhuizen.

Concentratie B was door de overvloedige regen een week eerder niet compleet afgezocht. Daarom wilden we er ook nu weer heen. En niet voor niets. Marcel raapte twee kernen op en Henk een mooi afslagje.

En wie B zegt, zegt ook C: hier raapte Henk een fragment van een kern of vuistbijl op met een afslag uit de Midden- of Jonge Steentijd: hergebruik van materialen is geen recent idee.

Concentratie C wordt steeds interessanter.

In de media, Web-links

Zomerberichten: klare wijn

Journalist Job van Schaik schenkt klare wijn inzake de zaak Vermaning en trekt boetekleed aan voor dubieuze rol van de journalistiek: Open brief aan Tjerk Vermaning in het Dagblad van het Noorden.

Voor een reactie (van een witte raaf) hierop, klik hier.

In de zaak Vermaning draaide het om de echtheid van de vuistbijlen die amateur archeoloog Tjerk Vermaning in de jaren ’60 en ’70 ‘vond’. Hiervoor kreeg hij de Culturele Prijs van Drenthe, met een aanzienlijk geldbedrag. Toen onderzoek door promovendus Dick Stapert uitwees dat de vuistbijlen falsificaties waren, leidde dat tot een rechtszaak. Uiteindelijk werd Vermaning vrijgesproken. Mede hierdoor was het mogelijk dat veel mensen in de echtheid van zijn vuistbijlen bleven geloven. Dit veroorzaakte jarenlange tweespalt in de archeologie: zowel tussen professionele archeologen en amateurs als tussen professionele archeologen onderling. In het publieke debat werd er vaak een tegenstelling opgeworpen tussen de ‘hoge heren’ en de ‘under dog’.

Nu gelooft niemand binnen de vakwereld nog dat de stenen in kwestie echt zijn. Overigens heeft Vermaning ook echte vuistbijlen gevonden die ook als zodanig door de wetenschap zijn erkend.

Dit najaar verschijnt een uitgebreid onderzoek naar de Vermaning-stenen, met de conclusie dat betreffende stenen vervalsingen zijn, onder de titel: Valsheid in gesteente Crime scene investigation in het Vermaning-jaar.

Zie ook:
Volkskrant (26 juli 2018)
NRC (28 juli 2018)
De Telegraaf (30 juli 2018)
Nieuws, Vondsten

Weer succesvolle zoektocht op vindplaats PEEST: concentratie A revisited

Zondag 26 november hebben we onze laarzen aangetrokken en hebben we de vindplaats Peest weer eens goed afgelopen met acht mensen. De afgelopen tijd was er veel regen gevallen en de hoop was dat hierdoor de zichtbaarheid beter zou zijn dan de vorige keer. De dag zelf was zeker niet vrij van buien, maar ook de zon liet zich af en toe zien.

Zoals we tegenwoordig altijd doen, liepen we op weg naar concentratie B eerst langs de oostelijke rand van de akker. Al snel raapte ondergetekende een flinke afslag op. Hier lijkt zich een nieuwe concentratie (C) af te tekenen.
De resultaten bij concentratie B bleven aanvankelijk achter bij de verwachtingen. De akker was dan ook erg nat en in de tractorsporen stond wel 30 cm water. Pas na de koffie werd de eerste afslag opgeraapt door Willem.

Willem toont zijn afslag met prachtige streperige witte patina

Daarna werden er nog een aantal afslagen opgeraapt, waarmee het beeld van de vindplaats verder werd bevestigd: een bewerkingsplaats van vuursteen met alleen afslagen en kernen.

Tegen de lunch namen we afscheid van een aantal mensen. Na enige tijd hoorden we geroep van de andere kant van het veld. Iemand heeft kennelijk nog een vondst gedaan op weg naar de auto. Die moest natuurlijk ingemeten worden.

De vinder bleek Bernard te zijn, en wat hij  had gevonden was iets heel aparts: een plat vorstsplijtstuk met een serie vlakke negatieven die doen denken aan bewerking zoals we die van vuistbijlen kennen. We hebben de vondst nog niet uitgebreid bestudeerd maar denken dat het een biface partiel is, een deels bewerkte vuistbijl. Het is waarschijnlijk geen halffabrikaat van een vuistbijl. Het is het eerste vuistbijlachtige voorwerp uit deze hoek van de akker.

De biface partiel of mislukte vuistbijl
De biface partiel of mislukte vuistbijl

Na de lunch zijn we naar concentratie A getogen. De vorige keer hadden we er niets gevonden; de verwachtingen waren dus laag. Toch werden er twee zekere afslagen opgeraapt. Een ervan lijkt zelfs een vuistbijlafslag te zijn. Marcel dacht al gelijk aan refitten met een vuistbijl.

Al met al een zeer mooie en succesvolle dag.